Epilepsi Hastalığında Hamilelik: Riskler Nelerdir ?

Sara hastalığı olarak da bilinen, epilepsi hastalığı hamilelik döneminde kişileri olumsuz etkileyen, istemsiz kasılmalarla seyreden, üreme çağındaki bayanlarda sık gördüğümüz kronik bir hastalıktır. Epilepsi hastalarının hamileliği, genellikle sağlıklı bir doğumla sonuçlanır.

Genel olarak kabul edilen görüş epilepsi hastalığının hamilelikte daha riskli olduğu ve anne ölüm oranının 10 kata kadar artabildiği yönündedir. Ayrıca epilepsinin tedavisi için kullanılan ilaçlar da hastalığın haricinde ek risk oluşturmaktadır. Epilepsi hastalarında hamilelik öncesi dönemden başlayarak, gelişebilecek sorunları azaltmak için, uygun takip ve tedavi yöntemleri belirlenmeli ve bu yöntemler gerekli hallerde hastalara özgü hale getirilmelidir.

Epilepsi hastalarının hamileliği döneminde karşılaşılan bir diğer sorun ise kullanılan antiepileptik ilaçların veya ciddi nöbetlerin doğacak çocuk için de sorunlar oluşturmasıdır. Erken doğum, düşük, doğum sırası ve sonrası kanamalar, sezeryan oranında artış, bebekte gelişme geriliği ve doğan bebeğin yoğun bakıma alınma ihtimali epilepsi hastalarının hamileliğinde daha yüksek seyretmektedir.

Gebelikte epilepsi ilacının kullanılmaması veya bilinçsizce kesilmesi daha büyük sorunlara neden olabilmektedir. Annede oluşabilecek nöbetler bebekte ölüme kadar varan sonuçlara neden olabilmektedir.

Bununla birlikte son dönemde epilepsi hastalarının hamileliğini bu derecede yüksek riskli görmeyen araştırmacılar da mevcuttur. Lancet dergisinin 2015 Kasım sayısında, Luz Viale ve arkadaşları 1990 ile 2015 yılları arasındaki araştırmaları inceledi ve yaklaşık 3 milyon epilepsi hastalarının hamileliğini içeren metanaliz yaptı ( 7050 atıf, 38 çalışma).

Metanaliz sonuçları, epilepsi hastalarında hamileliğin, az ama önemli yan etkilere neden olduğunu gösterdi. Bu az görülen ama ciddi yan etkiler; doğum sırası ve sonrasında kanama, spontan düşük, hipertansif bozukluklar, müdahaleli doğum, sezaryen ile doğum, erken doğum ve gelişme geriliği olarak sıralandı. Kullanılan ilaçlara bağlı olarak ise doğum sonrası artmış kanama, fetal gelişme geriliği ve bebeğin yoğun bakım ünitesine girme ihtimalinin artması olarak tespit edildi. Ancak epilepsi hastalarının hamileliğinin yenidoğanda ölüm ihtimalini artırmadığı belirlendi.

Çalışmanın sonuçlarının gösterdiği en kesin bilgi ise epilepsi ve antiepileptik ilaç kullananlarda, müdahaleli doğum/doğumun suni sancı ile başlatılması ve sezaryen ile doğum oranlarının artması olarak bulundu.

Bu sonuçlara göre, epilepsi hastalığı olan hamilelere ve antiepileptik ilaç kullanan bayanlara, gebeliklerinde gelişebilecek, az görülen ama ciddi riskler konusunda yeterli bilgi verilmelidir. Epilepsili kadın hamile kaldığında, her epilepsili hamile bayanın vücudunda reaksiyonların değişik olduğunu bilmeli, doktoru ile ilacın ayarlanması ve bebeğin izlenmesi konularını görüşmelidir. Hamileliklerinde düzenli takiplere gitmeleri, hipertansiyon ve fetal gelişme geriliği yönünden erken teşhis edilebilmeleri için önemlidir.

Kaynak: The Lancet (Volum 386, 2015)

Link: http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(15)00045-8/abstract