Çocuklardaki beyin sarsıntısı skorlama sistemi yenilendi

Yeni bir çalışmaya göre beyin sarsıntısı geçiren çocuklarda hangi hastaların daha uzun takip gerektiği ve daha uzamış semptomlarının olacağına yönelik, 12 puanlık klinik skorlama sistemi geliştirildi.

Mart 2016’da JAMA dergisinde yayınlanan çalışma Ottawa, Kanada’da bulunan Eastern Ontario araştırma enstitüsü çocuk hastanesinden Roger Zemek ve ekibi tarafından yapıldı.

Dr Zemek hangi hastaların daha uzun süreli semptomları olacağı ve daha yakın takip gerektirdiğini tanımlayan kolay hesaplanabilir klinik bir skor geliştirdiklerini belirtti. Dr. Zemek ayrıca beyin sarsıntısı tedavisinde yeni çalışmalar için bu gruptaki yüksek riskli hastaların çalışma dahilinde değerlendirilmeleri açısından daha iyi adaylar olacağını söylemiştir.

Araştırmacılar beyin sarsıntısı semptomlarının hastaların 1/3’ünde 1 aydan daha uzun süre devam ettiğini; baş ağrısı, dengesizlik, konsantrasyon güçlüğü gibi semptomların hayat kalitesi, okul ve sınav başarılarını etkilediğini belirtmişlerdir.

Şu anda hangi hastaların uzamış semptomlarının olacağını söylemek güç. Hasta yakınlarına gerçekçi bir kılavuz eşliğinde çocuğun ne zaman iyileşeceği ile ilgili, uzmanlara hangi hastaların yüksek riskli olabileceği ile ilgili bilgi vermek önemli bir durum.

Küçük seçilmiş atlet grupları ile ilgili daha küçük çalışmalar olmasına rağmen, mevcut çalışma 5-18 yaş arasındaki geniş bir popülasyondaki farklı faktörler için değerlendirilen 1 ay üzerinde beyin sarsıntısına bağlı devam eden semptomları olan ve persistan post-konküzyon semptomları olarak bilinen semptomların varlığı açısından önemli.

Tanımlanan 9 ilişkili etken:

Araştırmacılar 70 farklı değişkeni incelemişler ve 9 faktörün bağımsız olarak uzun süreli semptomlar ile ilgili olduğunu bulmuş. Bunlar kadın cinsiyet, 13 yaşından büyük olma, migren öyküsü, önceki beyin sarsıntısında 1 haftadan uzun süren semptomların varlığı, başağrısı, gürültü hassasiyeti, yorgunluk, soruları yavaş cevaplama, denge aleti üzerinde zor ayakta durma (balans hata skorlama sisteminde 4 ve üzeri hata) olarak sıralanabilir.

Dr. Zemek kusma, bilinç kaybı gibi bazı geleneksel risk faktörlerinin değerlendirildiğinde tahmin edilenden farklı olarak uzun dönem etkilerinin olmadığını belirtti.

Araştırmacılar bir skorlama sistemi geliştirdi. 13 yaşından büyük olma, kadın cinsiyet, yorgunluk dışında diğer etkenler 1 puan bu 3 etken 2 puan olarak skorlandı. Çünkü bu 3 etken uzamış semptomlarla çok güçlü bir etkileşim içindeydi. Sonuçta 12 puanlık skalada 9-12 arası yüksek, 4-8 arası orta, 0-3 arası düşük risk olarak sınıflandırıldı.

Sonuçlar gösterdi ki 9-12 puan arasında skorlanan hastaların %93 kesinlik ile daha uzun semptomlarının olduğu tespit edildi. Çalışmaya Kanada’da 9 farklı çocuk acil servise başvuran 5-18 yaş arası Glaskow koma skalası 14-15 arasında olan, beyin sarsıntısı semptomlarından en az 1’ine sahip 3063 çocuk katıldı.

Önceki 48 saat içinde kafa travması ile acil servise başvuran çocuklardan hangileri arasında 28 günlük sürede beyin sarsıntısına bağlı semptomlar görüleceğini değerlendiren klinik risk skorlama sistemi geliştirildi. Bu skorlama klinik uygulamaya adapte edilmeden önce klinik yararlılığı ile ilgili daha geniş çalışmalara ihtiyaç vardır.

Kaynak: JAMA

Güncel Sağlık Bilgileri 'ni takip etmek için www.saglikrehberiniz.com