Burun estetiği (rinoplasti) ameliyatında periorbital (göz etrafı) ödem ve ekimoz nasıl azaltılır?

Burun estetiği (rinoplasti) ameliyatı son dönemde sık uygulanan bir ameliyattır. Bu ameliyat sonrasında, göz etrafında gelişen şişlik ve morlukların azaltılması amacıyla Türkiye'den yapılan araştırma sonuçları umut vaad edicidir. 

Çağlar ve arkadaşları tarafından yapılan ve Eur Arch Otorhinolaryngol dergisinin 2016 Şubat sayısında yayınlanan çalışmaya göre lateral osteotominin nazal tip cerrahisi sonrasında yapılmasının, ameliyat sonrası periorbital ödem ve ekimoz gelişimine engel olmada önemli olduğu belirtilmiştir.

Ödem ve ekimoz burnun yapılandırılması ameliyatı olan septorinoplasti sonrasında sık izlenen durumlardandır. Periorbital ödem (göz çevresinde şişlik) ve periorbital ekimoz (göz çevresinde morarma) normal olaylar olmasına rağmen estetik amaçla bu operasyona giren hastalar için istenmeyen bir durumdur.

Periorbital ödem ve ekimoz gelişimi ameliyat sonrası dönemde hasta için önemli stres faktörleri arasındadır. Periorbital ödem özellikle ameliyat sonrası ilk 24 saatte görüş kısıtlanmasına neden olabilir. Periorbital ekimoz ise operasyon sahasında renk değişikliği ile birlikte hastaların sosyal yaşantısında kısıtlanmaya ve normal yaşantısına dönme süresinde uzamaya neden olur. 

Bu sorunları ameliyat öncesi ve sonrası sistemik steroid uygulanması, osteotomi hastalarına basınç uygulanması, periorbital bölgeye soğuk uygulama gibi müdahelelerle azaltmak mümkündür. Bu metotlara ek olarak peruktan endonasal gibi değişik osteotomi metodlarınında ödem ve ekimozda azalma sağlayacağı belirtilmiştir. Literatürde osteotomi zamanı ile alçılama arasındaki sürenin periorbital ödem ve ekimoz gelişimine etkileri ile ilgili herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır.

Çalışmada estetik ve fonksiyonel sorunları olan açık teknik rinoplasti uygulanan 65 hasta değerlendirilmiştir. Hastalar iki gruba ayrılmıştır. 1. Gruptaki hastalara tip plasti sonrasında ameliyat sona ermeden lateral osteotomi uygulanmış, 2. Gruptaki hastalara ise tip plasti öncesinde lateral osteotomi uygulanmıştır. Hastalar ameliyat sonrası 1. ,3., 7. Günlerde periorbital ödem ve ekimoz açısından değerlendirilmiş ve 0’dan 4’e skorlanmıştır. 

Toplam cerrahi sürede iki grup arasında fark izlenmezken, alçı süresi(lateral osteotomi ile alçı yapılması arasında geçen süre) 1. Grupta 2. Gruba göre anlamlı derecede düşük izlenmiştir. Periorbital ödem ve ekimoz değerleri 1. Grupta anlamlı derecede düşük izlenmiştir. Sonuç olarak lateral osteotomiyi cerrahinin sonunda tip plasti sonrası uygulamak ve mümkün olan en kısa sürede nasal splint uygulamak postoperatif dönemde periorbital ödem ve ekimoz gelişimini önemli derecede azaltır. 

Kaynak:  Eur Arch Otorhinolaryngol (http://link.springer.com/article/10.1007/s00405-016-3907-7)