Yeni Araştırma: Bitkisel ürünlerin yan etkilerine bağlı acil servise başvuru oranları !

Gıda takviyeleri olarak adlandırılan ürünler; bitkilesel ürünler (botanik ürünleri), tamamlayıcı besinler (örn: amino asitler), vitaminler ve minerallerden oluşmaktadır . Çoğunluğu bitkisel kaynaklı olun bu ürünler, hastalıkların tedavisi veya önlenmesi amacıyla satılamasa da, hastalık belirtilerinin azaltılması veya genel sağlığı iyileştirmek için alınır.

ABD'de giderek büyüyen takviye ürün pazarında, 1999 yılında yaklaşık 4000 ürün bulunurken bu sayı 2012 yılında 55.000'in üzerine yükseldi. Birleşik Devletlerde yaşayan yetişkinlerin hemen hemen yarısı bu ürünleri kullandığını söylüyor. 2007 yılında, bitkisel ve tamamlayıcı ürünlere olan harcama yaklaşık 15milyar $ olarak rapor edildi.

Bitkisel ürünler, tamamen doğal ve sağlığa zararsız olarak pazarlansa da, gerçek biraz farklı. Dünyanın önde gelen sağlık dergisi New England Journal of Medicine'de 2015 Ekim ayında yayınlanan makale, ABD'de bitkisel ürün ve gıda takviyesi kullanımına bağlı acil servise başvuruları araştırdı.

2004 ile 2013 yılları arasında 63 farklı hastanenin acil servisine, gıda takviyesi (bitkisel ürün, tamamlayıcı gıdalar, vitamin ve mineraller) kullanımına bağlı gelişen yan etkiler sebebi ile başvuran hastaların kayıtları incelendi.

Çalışmanın sonuçlarına göre ABD'de yıllık olarak 25 bin kişi bu ürünlerin kullanımına bağlı gelişen yan etkiler nedeni ile acil servislere başvurmakta. Bu kişilerden yaklaşık 2 bin tanesi ileri tedavi amaçlı hastaneye yatırılıyor.

Acile servise başvuranların çoğunluğunu 20-34 yaşları arasındaki gençler ya da fark edilmeden bu ilaçları kullanan çocuklar oluşturuyor. Acile başvuru nedeni olarak bitkisel yada takviye besin ürünleri %65,9 ile ilk sırada yer alırken, %31,8 ile vitamin ve mineraller ikinci sırada geliyor.

Bitkisel ürünler içerisinde, kilo verme ve enerji artırma için kullanılanlar acil servis başvurularında ön sırada yer alıyor. Kilo verme ürünleri, gelişen yan etkilerin %71,8'inden sorumlu. Bu yan etkiler gençler arasında (20-34 yaş) çarpıntı, göğüs ağrısı ve taşikardi olarak sıralanırken 65 yaşın üzerindeki bireylerde genellikle mide rahatsızlığı olarak görülüyor.

ABD'de yıllık 23 bin acil servis başvurusuna neden olan bitkisel ürünlerin, gençlerde genellikle kalp rahatsızlıklarına, ileri yaşta ise yutma problemlerine neden olduğu anlaşılıyor. Ülkemizde de son derece popüler olan bitkisel ürünlerin oluşturduğu yan etkiler konusunda yeterli araştrıma mevcut değil. Bu nedenle, bitkisel ürün kullanan kişilerin, yan etkiler nedeni ile ciddi zarar görebilecekleri asla unutulmamalıdır.

Kaynak: N Engl J Med 2015; 373:1531-1540